U dugim hodnicima luksuznog pariskog hotela, iza zatvorenih vrata i daleko od bljeska reflektora, odvijao se sastanak koji bi mogao promijeniti tok evropske košarke – i ne samo nje. Komesar NBA lige Adam Silver, okružen najbližim saradnicima, sjedio je licem u lice sa ljudima iz Real Madrida. Teme su bile velike, gotovo istorijske: mogućnost da najtrofejniji evropski klub postane dio buduće NBA evropske lige.

Za NBA, ovo nije tek još jedan projekat ekspanzije. Nije ni avantura iz želje za novim tržištem. Riječ je o ambiciji koja bi mogla iz korijena promijeniti evropski sportski pejzaž, ali i donijeti NBA-u još veću globalnu prepoznatljivost. Već decenijama, NBA flertuje sa Starim kontinentom, ali sada je prvi put oformljena ozbiljna radna grupa i mapa puta koja uključuje klubove, investitore i gradove iz evropske košarkaške elite.

Zašto baš Real Madrid? Odgovor je jednostavan: finansijska moć, planetarni brend i istorija koja, kada je u pitanju evropska košarka, ne može imati ozbiljnijeg konkurenta. Real već godinama ima „A“ licencu u Evroligi, mjesto koje im garantuje status elita bez obzira na rezultate u nacionalnom prvenstvu. Ali, ta licenca ističe 2026. godine, a odnosi sa Evroligom već neko vrijeme nijesu idilični.

Ono što ovaj sastanak čini posebnim je i širi kontekst – Adam Silver i njegovi saradnici ovih dana sprovode turneju po Evropi, tražeći saveznike, investitore i vizionare za ligu koja bi mogla okupiti 16 najjačih timova kontinenta, ali i otvoriti vrata tržištima gdje košarka do sada nije imala tako dubok trag, poput Londona ili Pariza. London je posebno intrigantan, ne samo zbog veličine grada, već i zato što se otvara prostor za uvezivanje sa fudbalskim kapitalom i bliskoistočnim investicionim fondovima.

Pariz, sa svojim dinamičnim sportskim okruženjem i klubom Paris Basketbol, takođe je na radaru, dok su pregovori sa Katarskim sportskim investicijama oko osnivanja novog košarkaškog giganta u gradu svjetlosti još jedna potvrda da Silver želi da evropska liga bude spoj tradicije i modernog investicionog zamaha.

Ovo nije igra za male igrače. U igru su uključene kompanije kao što su CVC, RedBird, Bridgepoint i KKR, globalni investicioni fondovi sa dugim iskustvom u sportskom biznisu. U Londonu je u posljednjem trenutku spasena sudbina London Lajonsa, prvaka Britanske košarkaške lige, nakon što je tehnološki gigant Tesonet preuzeo vlasništvo nad klubom koji je bio na rubu gašenja. To je poruka i drugima – košarka u Evropi ulazi u eru kapitala i velikih priča.

Jedan od ključnih partnera u ovoj fazi pregovora je i Alba Berlin, klub koji se ove godine povlači iz Evrolige i prelazi u FIBA-inu Košarkašku Ligu šampiona. Njihov korak, do sada neshvaćen ili podcijenjen, sada se tumači kao najava budućih savezništava i potencijalnog transfera evropskih velikana iz tradicionalnih takmičenja u novo NBA okruženje. Berlin i London su, uz Pariz, gradovi koji se već pripremaju za NBA spektakle – u januaru će ugostiti Orlando Medžik i Memfis Grizlise, što je više od promotivne kampanje, to je jasan signal o smjeru razvoja.

U evropskim košarkaškim krugovima pažljivo se prate potezi još nekoliko klubova: Barselone, ASVEL-a iz Vilerbana (čiji je predsjednik bivši NBA superstar Toni Parker), te Fenerbahčea iz Istanbula. Svi oni, uz Real Madrid, predstavljaju jezgro potencijalnih „prebjega“ koji bi formirali okosnicu nove lige. Njihove odluke bi mogle imati domino efekat, stvarajući novu podjelu moći na evropskom kontinentu.

Model finansiranja nove lige podrazumijeva vlasničke udjele za investitore, dijeljenje prihoda, ali i mogućnost da klubovi iz nacionalnih liga i FIBA takmičenja dobiju priliku da se izbore za mjesto u eliti kroz rezultate – nešto što tradicionalne zatvorene lige često zanemaruju.

Za Evroligu, sve ovo donosi dozu nesigurnosti. Izvršni direktor Paulius Motiejunas naglašava optimizam i vjeru u rast postojeće lige, ali ne krije zabrinutost zbog mogućnosti „curenja“ najvažnijih klubova. „Mnogo je konfuzije… NBA još istražuje. Oni govore o još dvije-tri godine… Mi rastemo. Zašto bi neko napuštao ligu koja raste?“, pita se Motiejunas.

Ono što je sigurno: evropska košarka ulazi u eru neizvjesnosti i prilika. U igri su i tradicija i kapital, lokalni identitet i globalna tržišta. Sastanci u Parizu, Londonu i Berlinu nisu samo kurtoazne posjete – oni su test za viziju Adama Silvera, ali i za evropsku košarkašku zajednicu koja mora odlučiti da li će uhvatiti voz promjena ili pokušati da odbrani status quo. Ulog je veliki, možda veći nego ikada.