Čuvari starog kraljevstva: Crni orao, Borusija i Projsen

Prusija je istorijska oblast, država koja za Nemce ima istorijski značaj kakav ima i Pijemont za Italijane. Nekada najmoćnija germanska država, svetionik ujedinjenja germanskih plemena, Prusija je bila glava modernog Nemačkog carstva, sve do kraja Prvog svetskog rata kada je Nemačka postala republika, a kako je padom monarhije plemstvo izgubilo moć i ona je izgubila na značaju. Nacistički režim sa prezirom je gledao na prusko plemstvo, mada ni plemstvo većinski nije imalo simpatije prema Hitleru, pa je Prusiji presuđeno mnogo pre nego je i zvanično ukinuta.

Kraj najvećeg svetskog sukoba doprineo je de fakto i de jure nestanku nekada najmoćnije germanske države, njena teritorija je raskomadana, a prestonica Kenigzberg, pripala je Sovjetskom savezu, danas Rusiji i zove se Kalinjingrad.

Danas, Prusija ili Pruska, uopšte ne postoji, nije savezna država Republike Nemačke, nema je na mapama, nema svoja dokumenta, međutim njeno ime izgovara se sa posebnim ponosom, (straho)poštovanjem, a njenoj idealizaciji, kao reliktu prošlih vremena, doprineo je ni manje ni više nego fudbal.

Ako ste se ikada zapitali šta stvarno znače nazivi nekolicine nemačkih klubova, vreme je da i to odgonetnemo. Prusija živi u fudbalu.

Kao najjača nemačka država u 18 i 19. veku, Prusija je bila simbol vojničke discipline, organizacije i reda, a kao pojam izazivala je poštovanje i ponos. Zato je kao temelj današnje Nemačke uvek bila simbol državnosti. Upravo iz tog razloga nastali su mnogi klubovi koji u svom imenu nose uspomenu. U pitanju su klubovi koji se zovu Borusija ili Projsen. U pitanju su varijacije izogovora imena, ali imaju identično značenje. Borusija je izraz na latinskom, a Projsen na nemačkom jeziku.

Najstariji klub koji nosi naziv Projsen jeste klub iz Berlina, osnovan je krajem 19. veka (1894. godine), ali osim nekoliko titula u ligama okruga Brandenburg, nikada nije zablistao na najvećoj sceni. Danas igra na amaterskom nivou.

Jedan od poznatijih „pruskih“ klubova jeste Borusija Menhengladbah. U pitanju je petostruki šampion Nemačke, osvajač tri DFB Kupa, kao i dvostruki osvajač Kupa UEFA. Tradicija duga 125 godina, klub ogromne popularnosti i jedan od najpoznatijih nemačkih klubova uopšte. Mlađim generacijama verovatno iz razloga što često lome jezik kako bi izgovorili puno ime.

Tokom 1906. godine osnovan je i Projsen Minster, poznat pod nazivom „Die Adler“ (orao), u svom grbu, kao i većina drugih klubova istog imena ima pruskog orla. Zlatni dani kluba bili su nakon Drugog svetskog rata, tačnije 1951. godine kada su završili kao vicešampioni iza Kajzerslauterna.

Godinu dana nakon Minstera i Nojnkirhen je dobio svoju Borusiju, no osim uspeha u regionalnim kupovima i ligama, nikada nije ostvario značajan iskorak na velikoj sceni. Tome je verovatno doprinela i činjenica da je oblast Sarland, u jednom trenutku funkcionisala kao de fakto nezavisna država.

Međutim, najpoznatiji klub koji čuva uspomenu na Prusiju, svakako je velikan iz Dortmunda. Drugi po broju trofeja u nemačkom fudbalu, mada daleko iz ljutog rivala Bajerna, ako se računaju trofeji od formiranja Bundeslige kao elitnog ranga nemačkog fudbala. Ipak, ime Prusija nisu uzeli direktno po istorijskom kraljevstvu, već po pivu iz obližnje pivare, koje je gle čuda nosilo identično ime. Ipak, „Milioneri“ iz Dortmunda do danas su ostali najpoznatiji reprezent pruskog identiteta.

Iako davno izbrisana sa političke mape, ali i svake karte sveta, Prusija je ostala kraljevstvo koje je ukorenjeno u identitetu Nemaca. Možda su imena klubova kada su davana nosila neku političku poruku, danas su ipak samo relikvije prošlosti, istorijsko nasleđe i podsetnik koji navijače povezuje sa osnivačima iz prošlosti. Pruski orao odavno se ne vije iznad Kenigzberga (Kalinjingrada), istorijske granice su odavno izbrisane, ali kada se sa tribina prolomi Borussia/Projsen, barem na tren mnogima zadrhte kolena na spomen istorijskog carstva.